We houden van onze kinderen. Tenminste, in de 35 jaar dat ik regelmatig met ouders praat over alles wat met opvoeden te maken heeft, is het me maar twee keer overkomen dat ouders hartgrondig ‘nee!’ antwoordde op mijn vraag: “Houdt je van je kind?”
Maar, als ‘Ik hou van je zeggen niet genoeg is; hoe pak je dat aan?
We houden van onze kinderen. We willen het beste voor ze. En daar doen we onze stinkende best voor.
Wat hebben kinderen nodig om zich geliefd te voelen?
Naast het feit dat we ‘onze stinkende best doen’, sluipt de vraag ‘doe ik het wel goed?’ ook regelmatig in ons hoofd. En voor het antwoord op deze vraag kijken we vaak naar wat we onze kinderen geven: een huis, kleding, voeding, scholing, vakanties, de mogelijkheid om lid te zijn van een (sport)club en het kunnen ontwikkelen van hobby’s.
“Ik doe écht alles voor ze”, verzuchtte een vader nog niet zo lang geleden bij ons aan de keukentafel: “Ik zorg dat er genoeg geld is om ze aan alle clubjes deel te laten nemen, we boeken mooie vakanties… Maar luisteren? Ho maar!” Dit was het antwoord op zijn zorg over wel of geen verbinding ervaren met zijn beide dochters die als ‘doorgewinterde pubers’ het gezin nog wel eens tot waanzin weten te drijven.
Praktische liefde
Natuurlijk hebben onze kinderen een huis nodig. En voeding, en kleding, en ja, het is noodzakelijk dat ze zich kunnen ontwikkelen en naar school gaan. Deel uitmaken van clubjes en vriendengroepen is goed voor hun sociaal-emotionele ontwikkeling. En je gunt ieder kind dat hij, zij of hen de mogelijkheid heeft om hobby’s en talenten uit te kunnen leven. Ik noem al deze inzet van ouders graag ‘praktische liefde’.
Maar weet je, je hoeft geen ouders te zijn om een kind deze vorm van liefde te kunnen geven; dat kan iedereen!
Emotionele liefde
Van ons als ouders hebben onze kinderen (nog) iets anders nodig, wat aan de basis van hun bestaan ligt: weten dat ze bij ons horen. Dat ze geliefd zijn en gekoesterd worden. Emotionele liefde. In één woord samengevat: verbondenheid.
Je verbonden voelen met je kinderen en andersom, je verbonden weten met je ouders, dat zit ‘m niet in ‘spullen’ en ‘dingen’ regelen voor je kinderen. Verbondenheid zit ‘m in de tijd die je met én aan elkaar besteed.
Beschikbaar zijn
Dus zélf dat mobieltje wegleggen, die laptop of de tv uitzetten. In plaats van dit te vragen aan je kinderen. (Check voor de grap eens hoe vaak je op je mobiel zit. Iedere mobiel houdt dit keurig voor je bij). Zorg in de eerste plaats dat je het leuk hebt met jezelf. Los je eigen pijn, verdriet, frustratie en boosheid op. Pas als het goed gaat met jou, kun je je écht verbinden met je kinderen.
Communicatie
In veel gezinnen waar we bij betrokken mogen zijn, wordt veel gepraat maar weinig écht gezegd. Probeer minimaal eenmaal per dag samen te eten. Of dit nu het ontbijt, lunch of avondmaaltijd is. Zonder telefoons, zonder boeken of de afleiding van de tv. Vind je het lastig om een gesprek gaande te houden? We helpen je graag op weg met de gratis 30-dagen VragenChallenge.
Acceptatie
Om je als kind gekoesterd en geliefd te voelen, heb je de overtuiging nodig dat je ouders je accepteren. Wat er ook gebeurd. In onze praktijk zien we zo vaak dat de basis van ongewenst gedrag van pubers precies dit pijnpunt is: ze voelen zich niet geaccepteerd en doen er álles aan om dit gevoel wel te krijgen. Eerst bij hun eigen ouders met gewenst gedrag en als dit niet lukt op een later moment met ongewenst gedrag.
Je communiceert voorwaardelijke liefde terwijl je onvoorwaardelijk van je kind houdt.
Complimenten werken niet
Veel complimenten werken juist averechts als het gaat om je kind te laten zien dat je hem, haar of hen accepteert. Veel complimenten zijn een rotopmerking met een strik eromheen: ‘zie je wel dat je het wél kunt!’ is géén compliment maar een verwijt over de inzet of uitkomst van een vorige keer.
“Je bent hier zo goed in!” klinkt misschien als motiverend en een compliment. Zonder het je te beseffen, vertel je je kind dat ‘de lat hier ligt’. De vertaling in een kinderbrein is: er wordt pas van me gehouden als ik dit voor elkaar krijg. Je communiceert voorwaardelijke liefde terwijl je onvoorwaardelijk van je kind houdt. Je kunt een kind dan nog zoveel zeggen hoeveel je van hem, haar of hen houdt; ik hou van je zeggen is niet altijd genoeg.
Moet je dan maar alles goed vinden?
Natuurlijk niet! Je kind onvoorwaardelijk accepteren betekent niet dat je juichend over al het gedrag (of de uitkomsten van gedrag) bent. Je kunt het prima hebben over een onvoldoende omdat er te weinig geleerd is zonder je kind als persoon het gevoel te geven afgebrand te worden. “Nu heb je al weer een 3 voor duits gehaald, als je zo doorgaat blijf je zitten en dan is het je eigen schuld!” kan jouw gevoel en emotie zijn, een gevoel van acceptatie geeft het niet. Handiger is het om te vragen “Wat is er gebeurd dat je deze drie hebt gehaald?” Je nodigt je kind uit om te praten, zorgen te delen. Je geeft jezelf de mogelijkheid om je kind te helpen.
Ik vind je lief
Het is belangrijk om je kind iedere dag te vertellen dat je van hem, haar of hen houdt; je kunt dat zeggen door deze woorden letterlijk in je mond te nemen: ik hou van jou. Je kunt dat, als dat wat onwennig voelt, doen met een appje. Gebruik met het versturen van berichtjes niet alleen emoticons en neem de moeite om de woorden uit te schrijven: je bent belangrijk voor mij, ik vind je lief, ik ben blij met je, ik hou van je.
Onze taal geeft zoveel mogelijkheden om onze kinderen te vertellen dat we van ze houden!
Ik hou van je zeggen is niet genoeg
‘s Ochtends vertellen dat je van je kind houdt en ‘s avonds staan gillen dat ‘het hier in huis altijd een rotzooi is!’, maakt dat alle mooie, gemeende woorden vervliegen als sneeuw voor de zon. Sarcasme, ironische opmerkingen en schreeuwen zorgen voor verwijdering. Precies het omgekeerde dan wat jouw bedoeling is.
Andersom werkt het natuurlijk ook: juist door langs de lijn van het sportveld te staan (zelfs als je dit eigenlijk niet leuk vindt), pannenkoeken bakken omdat de proefwerkweek voorbij is (ongeacht de naar binnen gehengelde cijfers). Je weet zelf precies hoe je kunt laten zien dat jouw kind gewenst is in jouw leven.
