Het huilen staat Stefanie* nader dan het lachen. Ze is zo ontzettend moe. En ze is haar luie pubers ook helemaal zat! Als ik tegen haar zeg ‘Ieder mens heeft recht op zijn eigen afwas’, kijkt ze me verbaasd aan.
Ze zijn niet van die bank af te branden!
We hebben regelmatig verdrietige ouders bij ons aan de keukentafel zitten; ze hebben het idee dat ze écht alles voor hun kinderen doen en áls ze dan een keer iets vragen, dan komt er alleen een ‘neuh’ vanachter een beeldschermpje vandaan. En dan boffen ze nog, want meestal komt er helemaal geen geluid uit. En dan doen ze het uiteindelijk toch maar zelf.
Om me te kunnen ontspannen moet ik echt mijn huis uit. Thuis zijn er gewoon te veel taken en klusjes die om mijn aandacht schreeuwen
moeder van 3
Ik weet niet hoe dat moet, dat deed mijn moeder altijd
Een paar jaar geleden haalde een schurftuitbraak onder Groningse studenten het landelijke nieuws. De uitspraak van één van de geïnterviewde studenten zal ik niet snel vergeten: “Bij de GGD vertelden ze dat je regelmatig je lakens moet wassen. Ik weet niet hoe dat moet, dat deed mijn moeder altijd.”
Je kinderen mee laten helpen in het huishouden doe je in de eerste plaats niet voor jezelf (dat is een leuke bijkomstigheid) maar je doet het vooral om ze voorbereid de wijde wereld in te laten trekken.
Eigen nest
Dat voorbereiden doe je niet alleen om er voor te zorgen dat je kinderen hun eigen nest een beetje fris kunnen houden. Van schoonmaken leer je als kind namelijk nog een aantal andere zaken, en die hebben op veel meer vlakken in je leven invloed dan alleen die gesopte vloer.
Niet alleen voor een schoon huis
Bij het laten helpen in huis traint je kind de vaardigheden voor zijn of haar executieve functies. En mocht je nu denken ‘Executieve Wattuh?’, dan help ik je even: je executieve functies zorgen er voor dat je iedere dag kunt functioneren.
Ik schreef er eerder al een serie blogs over. Lees de serie er nog even op na en je bent helemaal bij. Ik pluk er voor dit blog even een paar uit:
Verantwoordelijkheid en zelfstandigheid: Huishoudelijke taken leren kinderen verantwoordelijkheid voor hun bijdrage aan het gezin. Daar heb jij nu lol van, de partner van je kind is daar later blij mee.
Planning, prioriteiten stellen en samenwerken: Wanneer doe je wat? Stel dat de (week)taak van jouw puber ‘de huiskamer stofzuigen’ is, dan moet er natuurlijk rekening gehouden worden met de planning van het huiswerk, trainingstijden voor sportclubs, afspraken met vrienden en, ook niet onbelangrijk: wanneer is de stofzuiger beschikbaar voor deze taak? Een broertje of zusje is natuurlijk ook ingedeeld en moet misschien wel de slaapkamers zuigen.
Doorzettingsvermogen (ook als het een keertje niet zo leuk is om te doen): Niet alleen jij baalt er van als je voor de zoveelste keer de gang moet vegen omdat iemand weer eens met van die modderpoten het huis binnen is gelopen. Ook jouw kind begint het ergelijk te vinden als er al weer geveegd, gesopt of stofgezogen moet worden. Je leert er doorzettingsvermogen van én je leert er ‘rekening houden met elkaar’ van: misschien een volgende keer toch maar even die vuile schoenen uit…
Welke taken op welke leeftijd
“We zijn al zo vaak gestart met taken in huis. Elke keer verzandt het. Vaak weet ik ook niet zo goed wat ze kunnen of moeten doen.”
Dat is geen gekke opmerking en ik hoor deze vaak. Allereerst: je vindt in de inzetjes voor iedere leeftijd taken die een kind in principe zou moeten kunnen uitvoeren. Hou er wel rekening mee dat je niet zomaar kunt zeggen ‘en nou die vloer nog even dweilen’. Je moet het ze natuurlijk wel leren en voordoen!
Routines gaan je redden
Om een huishouding een beetje lekker te laten lopen heb je routines nodig. Als je een voorbeeld wilt hebben van een soepellopend huishouden omdat er gebruik gemaakt wordt van routines, dan moet je @demammavan eens gaan volgen op instagram. Annemarie Geerts draait haar huishouden van 10 personen volledig op routines. Zonder stress!
Met routines meer spontaniteit
Het klinkt misschien heel saai, dat je iedere dag precies weet wat je moet gaan doen. ‘Waar blijft de spontaniteit in mijn leven dan?’, vroeg diezelfde moeder die huilend bij me aan tafel zat. Nou, dát is dus de lol van routines: je hebt juist ruimte om ‘uit de bocht te vliegen’ omdat je altijd weer terug kunt vallen op je eigen plan. Daar komt nog bij dat klussen die binnen je routines vallen minder energie kosten en vaak steeds sneller gedaan zijn. Tel uit je winst!
Geen losse eindjes
Tegelijkertijd helpen routines je om rust te krijgen in je hoofd; jij hoeft ‘s avonds, net voor je naar je bed wilt, niet meer op te schrikken omdat de bloesjes voor de volgende dag nog ‘even’ gestreken moeten worden.
Jij gaat niet in paniek met de stofzuiger door het huis als je hoort dat er over een kwartier vrienden voor je deur staan en de stofnesten door je huiskamer zweven.
En, en daar doe ik het zelf goed op: je hebt nooit het gevoel dat je achter de feiten aanloopt. Je eigen hoofd krijgt rust en je hebt ook weer eens de tijd om dat boek te lezen, zonder schuldgevoel langs je socials te scrollen. Omdat je je taken van deze dag gedaan hebt.
Als je routines (voor iedere dag) en een duidelijke planning hebt, wordt het voor kinderen aantrekkelijk én de moeite waard om hun steentje bij te dragen.
Tina Favache to the rescue
Tina heeft mij nog iets geleerd als het om routines gaat. Je zult het vast wel herkennen: jij bent een dagje vrij en je hebt je verheugd op een zalige dag vol met ‘niets’. Als je ‘s avonds compleet uitgeteld in bed ligt, heb je géén ontspannen dag gehad maar ben je van het ene klusje ‘dat nog even gedaan moest worden’ in het andere gerold. Tina leert je in haar boek ‘Grip op je Huishouden’ hoe je ook thuis kunt ontspannen: je deelt je klussen in en doet op een dag ook echt niet meer dan er voor die dag in de weekplanning staat. Punt. En omdat je een planning hebt weet je ook dat je je deze luxe kunt permitteren.